Produkty sojowe i ich wpływ na zespół jelita drażliwego
Zespół jelita drażliwego (IBS) to przewlekłe schorzenie, które wywołuje charakterystyczne objawy ze strony układu pokarmowego.
ból brzucha – głównie w dolnej części,
zaburzoną pracę jelit – wyróżniamy występowanie biegunki, zaparć lub formy mieszanej, gdy na zmianę występują biegunki i zaparcia,
wzdęcia,
nadmierne gazy,
uczucie balona w brzuchu ( charakterystycznie napięty brzuch w dolnej części).
IBS nie jest chorobą śmiertelną. Powstaje on najczęściej na skutek siedzącego trybu życia oraz zaburzeń flory jelitowej.
Występuje głównie w wieku 20-40 lat, przypuszcza się, że jest to czas największego rozwoju człowieka w sferze zawodowej i prywatnej co może wywoływać silny stres, który przyczynia się do występowania zespołu jelita drażliwego. Szacuje się, że na IBS cierpi obecnie 30% populacji ludzkiej.
Po zdiagnozowaniu zespołu jelita drażliwego konieczne jest wprowadzenie odpowiedniej dietoterapii, która charakteryzuje się wykluczeniem produktów o wysokiej zawartości krótkołańcuchowych węglowodanów, które są słabo wchłaniane, szybko fermentujące, o wysokim ciśnieniu osmotycznym.
Dlatego należy unikać:
• fruktoza ( głównie owoce, miód, słodycze w formie syropu glukozowo-fruktozowego)
• laktoza (występującą głównie w produktach mlecznych)
• fruktany (występujące głównie w pszenicy, czosnku, cebuli)
• galaktany (występujące głównie w roślinach strączkowych)
• poliole (m.in. mannitol, sorbitol, ksylitol).
Oprócz wprowadzenia odpowiedniej dietoterapii, której czas trwania jest indywidualnie zależy od pacjenta warto wprowadzić probiotykoterapię.
W pierwszej fazie diety low FODMAP, który trwa mniej więcej 2-6 tygodni wyklucza się z jadłospisu produktów o wysokiej zawartości FODMAP, a zastąpieniu ich produktami o niskiej zawartości FODMAP.
SOJA w ZESPOLE JELITA DRAŻLIWEGO
Do takich produktów należy soja, która jest genetycznie modyfikowana i powinna być wyłączona z diety szczególnie w pierwszym etapie diety low FODMAP. W kolejnych etapach jest szansa na włączenie tego składnika, jednak sprawa jest kontrowersyjna ponieważ, włączenie produktów HIGH FODMAP jest indywidualne u każdej osoby cierpiącej na zespół jelita drażliwego.
Inaczej jest jednak z tofu, które powstaje z soi, a dokładniej z napoju sojowego w wyniku procesu koagulacji. Dodatkowo stanowi on dobrą alternatywę dla mięsa, dlatego szczególnie istotne jest w diecie wegetarian i wegan.
Podobnie jest z produktem, który nazywamy tempeh jest to tradycyjny produkt kuchni indonezyjskiej wytwarzany ze sfermentowanych ziaren soi, które są prasowane w kostkę. Jeśli przekroić tempeh widoczne będą ziarna soi. Tempeh to produkt poddany fermentacji, za które są odpowiedzialne bakterie, które podczas tego procesu są odpowiedzialne za rozkład oligosacharydów na czynniki pierwsze. Jest on dozwolony, pod warunkiem, że nie zostanie przekroczona ilość 220 g w jednej porcji
Fermentacja to nic innego jak proces przebiegający w warunkach beztlenowych, polega on na rozkładzie cukrów przez bakterie lub grzyby. Niepasteryzowane, fermentowane produkty mogą zawierać probiotyki, które są korzystne dla zdrowia, a ich spożywanie może mieć pozytywny wpływ na organizm, głównie na funkcjonowanie przewodu pokarmowego.
DLACZEGO PRODUKTY SOJOWE FERMENTOWANE SĄ TOLEROWANE PRZEZ OSOBY Z IBS
To dzięki procesowi fermentacji soja, która jest produktem ciężkostrawnym staje się łatwiejsza do strawienia i lepiej przyswajalna. Wynika to z rozkładu kwasu fitynowego, znajdującego się w jej nasionach.
Dlatego warto pamiętać, że soja nie jest wskazana w zespole jelita drażliwego, a już napewno nie w pierwszym etapie dietoterapii, jednak możemy włączyć do naszej diety produkty sojowe fermentowane takie: tofu czy tempeh. Będzie to bardzo dobre źródło białka pochodzenia roślinnego. Przy wyborze tych produktów należy zwrócić uwagę czy w ich składzie nie uwzględniono dodatków, które mogą powodować występowanie objawów ze strony układu pokarmowego. Tofu twarde występuje w wielu modyfikacjach, do tofu wędzonego często dodawane są niewskazane przyprawy lub czosnek lub cebula, które są nie wskazane podczas trwania dietoterapii IBS.